۱۳۸۹ دی ۱, چهارشنبه
كتيبه حوضچه دختر گبر اقليد
كتيبه دختر گبر اقليد
شهر اقلید مركز شهرستان اقليد است و در ارتفاع 2250متر از سطح دريا قرار دارد. در مرکز شهر اقلید به چند تپه بر ميخوريم .در پاي تپه دوم امامزاده اي با گورستاني بزرگ قرار دارد. در نيمه هاي اين تپه در صخره سنگي، حوضي تراشيده شده است كه در نماي جلوي آن در قابي 160*56 سانتيمتري نبشته اي در 21 سطر عمودي حك شده است. اين حوض به حوض گبر معروف است.بخشي از هشت سطر نخست نبشته آسيب ديده است.تاريخ نبشته 11-12 آبان از ششمين سال فرمانروايي يزدگرد است.با توجه به سبك قبر احتمالا اين نبشته مربوط به زمان يزدگرد سوم است.اين نبشته به همراه نبشته هاي دربند قفقاز و چند نبشته در حوالي تخت جمشيد از مهمترين نبشته هاي پهلوي به خط شكسته با سطرهاي عمودي هستند.اين حوض سنگي در نبشته ياد شده دخمه ناميده مي شود.هومباخ به اين نتيجه رسيده كه دخمه در اصل آرامگاه محصور است. به اين ترتيب در حوض سنگي، يك نفر به راحتي مي توانسته است با زانوي جمع شده دفن شده باشد.در روزگاري اين حوض سرپوشي از تخته سنگ داشته است. اين كتيبه قديمي ترين كتيبه سنگ مزار كشف شده در ايران به خط پهلوي است .
متن کتیبه به همراه ترجمه آن :
ترجمه متن
- اين دخمه
- .......
- بابكان
- يكم
- ....
- ......
- ......
- زرتشتيان
- وبيشاپور
- مرزبان فرمود
- ساختن و اين ماه
- آبان در
- سال 6 يزدگرد
- شاهان شاه
- وروزخور به بخت
- شدوروز ماه
- تني به اين آيين را
- به دخمه نهاده و
- خواسته(اي) به ارزش
- 12000 مزد
- فرمود دادن
کتیبه تنگ براق
سنگ نبشته تنگ براق
تنگ براق روستاي كوچكي در 15 کیلومتری شهر سده و 80 کیلومتری شهر اقلید است.در اين جا رودخانه اي اين ديواره كوه را بريده و شكافي با ديواره هايي عمودي به پهناي چهل متر و در حدود صد متر بلندي در كوه بوجود آورده است.اين جايگاه پر سايه با آب گوارا و چشم انداز زيبا سبب شده است تا شاپور در اينجا به استراحت بپردازد. قسمتي از نبشته از دل صخره كنده شده است و نزديك شيب تند كنار رودخانه افتاده است.در پايين شكاف دره چشم به قطعه سنگ عظيم ايستاده اي مي افتد كه هدف تير ياد شده در نبشته است.قطر سنگي كه نوشته روي آن قرار دارد حدود دو متر است.روي سنگ دو نبشته به دو زبان فارسي ميانه و پارتي اشكاني ديده ميشود.متن هر دو واحد است .
متن کتیبه تنگ براق و ترجمه آن :
متن كتيبه :
ترجمه :
- اين تير اندازي من،بغ مزديسن،شاپور شاهان
- شاه ايران و انيران است، كه چهره از يزدان دارد،پسر
- بغ مزديسن،اردشير شاه شاهان ايران،كه چهر از
- يزدان دارد،نوه بغ بابك شاه،وما هنگامي كه اين تير را پرتاب كرديم، پس ما
- آن را پيش شهرياران و واسپوهران و بزرگان و آزادان پرتاب كرديم و
- از اين سنگ چين،تير به آن سنگ چين افكنديم،اكنون هر كه نيودست
- است،آن تير از اين سنگ چين به آن سنگ چين
- پرتاب كند،سپس كسي كه تير به آن سنگ چين افكند
- او نيودست است
عکس های دیدنی از منطقه گردشگری و آبشار تنگ براق اقلید
روستای تنگ براق از توابع بخش سده شهرستان اقلید ، با مختصات 52 درجه و 3 دقیقه طول شرقی و 30 درجه و 37 دقیقه عرض شمالی در غرب شهر سده واقع شده است . فاصله روستای تنگ براق تا شهر سده 20 کیلومتر ، تا اقلید 90 کیلومتر و تا شیراز 190 کیلومتر است . روستای تنگ براق از سطح دریا 1940 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در پاییز و زمستان سرد است .
1- اقلید در دائره المعارف بزرگ اسلامی : http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=3788
2- اقلید پرتال : http://www.eghlidportal.blogfa.com
3- خليج فارس : http://persiangulfdiving.parsiblog.com/1450904.htm
بعضی از عکس های که در زیر مشاهده خواهید کرد مربوط به وبلاگ تیم غواصی پاسداران خلیج فارس است .
شناسایی آثار 7 هزارساله در اقلید
شواهد پيش از تاريخ در تپه مِهر‌علي فارسي كشف شد
كشف مُهر و اثر مُهر به همراه بقايايي از معماري خشتي و تعداد بي‌شماري سفال و استخوان‌هاي جانوري، سكونت انسان پيش از تاريخ را در تپه مِهر‌علي‌فارسي واقع در پشت سد ملاصدرا ثابت مي‌كند. "ملاصدرا" پرآب و محوطه 7 هزار ساله از خاطره‌ها محو ميشود. دو دوره باستاني لپويي و باكون در تپه ملاصدرا شناسايي شد
خبرگزاري ميراث فرهنگي _ ميراث استان ها _كشف مُهر و اثر مُهر به همراه بقايايي از معماري خشتي و تعداد بي‌شماري سفال و استخوان‌هاي جانوري، سكونت انسان پيش از تاريخ را در تپه مِهر‌علي‌فارسي واقع در پشت سد ملاصدرا ثابت مي‌كند.
«عزيزالله رضايي»، سرپرست هيات كاوش در اين تپه باستاني با اعلام اين موضوع به ميراث خبر گفت: «از ابتداي مرداد امسال؛ كاوش روي تپه پيش از تاريخ مهرعلي‌فارسي آغاز شد كه در همان ابتدا قدمت اين تپه باستاني تا دوره "لپويي" (هزاره چهارم پيش از ميلاد) و دوره "باكون" (هزاره پنجم پيش از ميلاد) اثبات شد. اين در حالي است كه با ادامه آبگيري سد ملاصدرا؛ اين محوطه باستاني غرق ميشود.»
وي در ادامه گفت: «تا كنون مُهر، اثر مُهر، بقايايي از معماري خشتي و تعداد بي‌شماري سفال و استخوان‌هاي جانوري در اين تپه باستاني يافت شده است كه به دوره‌هاي نام‌برده مربوط ميشود. اين آثار همچنين بيانگر آن است كه انسان در طول مدت زيادي روي تپه سكونت داشته است و باستان‌شناسان به اميد يافتن دوره‌هاي قديمي‌تر كاوش روي تپه را ادامه مي‌دهند.»
تپه مِهر‌علي‌فارسي درست در آخرين نقطه آبگيري سد ملاصدرا واقع شده است و در صورتي كه اين سد تراز آب را كمي پايين‌تر مي‌آورد اين تپه باستاني غرق نمي‌شد.
هم‌اكنون آبگيري سد ملاصدرا آغاز شده و بخش‌هايي از سطح تپه نيز زيرآب رفته است. باستان‌شناسان تلاش مي‌كنند تا با ادامه كاوش اين تپه باستاني را نجات دهند.
رضايي در مورد كاوش روي اين تپه باستاني به ميراث خبر گفت: «طي ماه گذشته مجوز كاوش روي اين تپه باستاني صادر شد اما از آنجايي كه تامين هزينه كاوش روي تپه به عهده وزارت نيرو است و اين وزارت‌خانه نيز تامين اعتبار نمي‌كرد، كاوش به مدت يك‌ماه به تعويق افتاد. اين فرصت يك ماهه مي‌توانست بسيار مثمر ثمر باشد زيرا اكنون با سرد شدن هوا، هيات باستان‌شناسي قادر به ادامه كاوش نيست و احتمالا تنها تا پايان شهريور كاوش‌ها ادامه دارد.»
تپه باستاني مِهر‌علي‌فارسي در شمال استان فارس و در نزديكي شهر اقليد و سده، و در پشت سد ملاصدرا واقع شده است.
به علت فقدان محوطه‌هاي پيش از تاريخي در استان فارس، وجود چنين تپه‌هايي براي شناسايي اين دوره باستاني بسيار مهم است.
منبع
منبع
جاده ولایت
ازارجان تا اقليدبرسردرورودي بنائي محقردرساحل شرقي رود مارون و به فاصله کمي در غرب کارخانه سيمان بهبهان يک بيت شعر با متن ذيل جلوه گر است.
گرميسر نشود بوسه زنم پايش را هر کجا پاي نهد بوسه زنم جايش را
شاعردرپي کيست تا برپايش بوسه زند؟
درمجاوربناي موردنظرآثارپلي که پيونددهنده ساحل شرقي به ساحل غربي رود مارون بوده مشهود است ، کمي پائين تربناي ديگري که به حمام شباهت داردديده مي شودوبا فاصله اي نه چندان دورودرجنوب اين منطقه آثارشهري کهن وپلي ديگر پژوهشگران را به تونل تاريخ رهنمون مي سازد.
دشت شرقي را نرگس زارمي نامند وتنگ تکاب که رشادتهاي آريوبرزن سردارايراني و همرزمانش در نبرد با اسکندررادرسينه خود حفظ نموده است در شمال و بغ بغان (خداي خدايان عهد باستان ) درغرب منطقه ودر کوهپايه هاي زاگرس قراردارد.
باستان شناسان به سال 1361 هجري – شمسي با کشف گورکتين هوتران فرزند پادشاه عيلامي که درهزاره دوم پيش از ميلاد مسيح سلطنت مي کرده همراه با جام ارجان وحلقه قدرت ، قدمت تاريخي منطقه را به هزاره دوم پيش از ميلاد مسيح متصل ساختند.
پل وحمامي که به آن اشاره شد به عهد ساسانيان با سنگ و ملات گچ ساخته شده وبنائي که شاعرخود را به بوسيدن زمين آن وعده داده است قدمگاه آقا علي ابن موسي الرضا (ع) مي باشد که به عهد ديلميان بنا شده ودرطول تاريخ هرزمان که به تخريب کشيده شده تعميري نه چندان اساسي درآن صورت گرفته است.
شهرکهن ارگان يا ارجان تا قرن چهارم هجري – قمري پا برجا بود و پس از تخريب سد مارون و پائين افتادن سطح آب رود مارون و حملاتي که توسط مهاجمان به عمل آمد از سکنه خالي شد و ساکنانش به بهبهان کوچ نمودند.
بهو به معناي کوشک وآن قصروعمارتي عالي است که در بيرون شهر و در ميان باغ و بوستان بنا گشته باشد و بهبهون يعني بهترين کوشک و همچنين به منطقه ييلاقي عشاير نيز بهبهو گويند.
درغرب بهبهان ودرکوهپايه هاي زاگرس ، جايگاهي وجود داردکه به بغ بغان (خداي خدايان عهد باستان ) تعلق دارد ، که با گويش محلي ، بعبعو گفته مي شود.
شايد دراثرتکراربه بهبهو يا بهبهان تغييرنموده است
بعدازقدمگاه ارجان وتارسيدن به ابر کوه جاده ولايت را از مسيرهاي مختلف دنبال مي نمائيم.
درهيچ يک ازمنابع متقدم و متأخربه عبورکاروان امام (ع) ازشهرشيراز اشاره اي نشده است ، زيرا علاوه بربعد مسافت ، رجاء ابن ابي ضحاک درعبور از مسيرهاي خاص که امام (ع) را ازشيعيان دور بدارد سعي وتلاش مي نمود.
در تاريخ آمده است ، به آن هنگام که اسکندرمقدوني برتنگ تکاب وارد گشت ، سرداري دلير به نام آريوبرزن را به انتظارخود ديد ، گروهي برتنگه با شمشيرآخته ايستاده بودند وگروهي برفرازمعبرسنگها را مي غلطانيدند و سپاه مقدوني را به زيرگرفته وگروهي ديگر با فلاخن وتيروکمان عرصه را بر اسکندرتنگ نموده بودند.
چوپاني به دست اسکندراسيربود ، درمقابل آزاديش راهي از بيراه بدو نمود واسکندربه پشت سپاه ايران راه يافت وآن شد که نمي بايستي بشود.
در شرايط کنوني که سد مارون ساخته شده عبورازتنگ تکاب دشواراست
امابدان زمان محدوديتي براي کاروان وجود نداشته و عبورازدهدشت ،لنده ، مارگون ، بي بي خاتون ، سي سخت تا رسيدن به تل خسرو (ياسوج) و ازآنجا به سوي اقليد از مسير سده پيش بيني مي شود و شايد قدمگاه سده مکاني ديگر است که در اين مسير پذيراي قدوم آن امام همام بوده باشد.
گروه پژوهشي جاده ولايت
علي اصغر سالاري
منبع
گرميسر نشود بوسه زنم پايش را هر کجا پاي نهد بوسه زنم جايش را
شاعردرپي کيست تا برپايش بوسه زند؟
درمجاوربناي موردنظرآثارپلي که پيونددهنده ساحل شرقي به ساحل غربي رود مارون بوده مشهود است ، کمي پائين تربناي ديگري که به حمام شباهت داردديده مي شودوبا فاصله اي نه چندان دورودرجنوب اين منطقه آثارشهري کهن وپلي ديگر پژوهشگران را به تونل تاريخ رهنمون مي سازد.
دشت شرقي را نرگس زارمي نامند وتنگ تکاب که رشادتهاي آريوبرزن سردارايراني و همرزمانش در نبرد با اسکندررادرسينه خود حفظ نموده است در شمال و بغ بغان (خداي خدايان عهد باستان ) درغرب منطقه ودر کوهپايه هاي زاگرس قراردارد.
باستان شناسان به سال 1361 هجري – شمسي با کشف گورکتين هوتران فرزند پادشاه عيلامي که درهزاره دوم پيش از ميلاد مسيح سلطنت مي کرده همراه با جام ارجان وحلقه قدرت ، قدمت تاريخي منطقه را به هزاره دوم پيش از ميلاد مسيح متصل ساختند.
پل وحمامي که به آن اشاره شد به عهد ساسانيان با سنگ و ملات گچ ساخته شده وبنائي که شاعرخود را به بوسيدن زمين آن وعده داده است قدمگاه آقا علي ابن موسي الرضا (ع) مي باشد که به عهد ديلميان بنا شده ودرطول تاريخ هرزمان که به تخريب کشيده شده تعميري نه چندان اساسي درآن صورت گرفته است.
شهرکهن ارگان يا ارجان تا قرن چهارم هجري – قمري پا برجا بود و پس از تخريب سد مارون و پائين افتادن سطح آب رود مارون و حملاتي که توسط مهاجمان به عمل آمد از سکنه خالي شد و ساکنانش به بهبهان کوچ نمودند.
بهو به معناي کوشک وآن قصروعمارتي عالي است که در بيرون شهر و در ميان باغ و بوستان بنا گشته باشد و بهبهون يعني بهترين کوشک و همچنين به منطقه ييلاقي عشاير نيز بهبهو گويند.
درغرب بهبهان ودرکوهپايه هاي زاگرس ، جايگاهي وجود داردکه به بغ بغان (خداي خدايان عهد باستان ) تعلق دارد ، که با گويش محلي ، بعبعو گفته مي شود.
شايد دراثرتکراربه بهبهو يا بهبهان تغييرنموده است
بعدازقدمگاه ارجان وتارسيدن به ابر کوه جاده ولايت را از مسيرهاي مختلف دنبال مي نمائيم.
درهيچ يک ازمنابع متقدم و متأخربه عبورکاروان امام (ع) ازشهرشيراز اشاره اي نشده است ، زيرا علاوه بربعد مسافت ، رجاء ابن ابي ضحاک درعبور از مسيرهاي خاص که امام (ع) را ازشيعيان دور بدارد سعي وتلاش مي نمود.
در تاريخ آمده است ، به آن هنگام که اسکندرمقدوني برتنگ تکاب وارد گشت ، سرداري دلير به نام آريوبرزن را به انتظارخود ديد ، گروهي برتنگه با شمشيرآخته ايستاده بودند وگروهي برفرازمعبرسنگها را مي غلطانيدند و سپاه مقدوني را به زيرگرفته وگروهي ديگر با فلاخن وتيروکمان عرصه را بر اسکندرتنگ نموده بودند.
چوپاني به دست اسکندراسيربود ، درمقابل آزاديش راهي از بيراه بدو نمود واسکندربه پشت سپاه ايران راه يافت وآن شد که نمي بايستي بشود.
در شرايط کنوني که سد مارون ساخته شده عبورازتنگ تکاب دشواراست
امابدان زمان محدوديتي براي کاروان وجود نداشته و عبورازدهدشت ،لنده ، مارگون ، بي بي خاتون ، سي سخت تا رسيدن به تل خسرو (ياسوج) و ازآنجا به سوي اقليد از مسير سده پيش بيني مي شود و شايد قدمگاه سده مکاني ديگر است که در اين مسير پذيراي قدوم آن امام همام بوده باشد.
گروه پژوهشي جاده ولايتعلي اصغر سالاريمنبع
حوضچه دختر گبر اقلید
حوضچه دختر گبر اقلید سند هویتی فراموش شده
در مرکز شهر اقلید ، بر دامنه تپه ی سنگی قلات ، یادمانی از عهد ساسانی برجای مانده که حوض دختر گبر معروف است.
حوض دختر گبر با سه پله ، يک حوض با عمق کم و کتيبه اي به خط پهلوي ساساني به طول دو متر و عرض 88 سانتي متر يادگاري از گذشته هاي دور است که گفتنيهاي زيادي را در دل خود دفن کرده است.
يک محقق اقليد شناس مي گويد: حوضچه دختر گبر بخشي از شناسنامه و اقليد و سند هويتي آن محصوب مي شود که اين مهم گواهي بر قدمت تاريخي اين شهرستان دارد.
سيد جعفر مرتضوي گفت: اين اثر تاريخي در سال 1334 پيدا شده و در زمره آثار ملي به ثبت رسيده است ، اما همانند بسياري از آثار بدون توجه رها شده است.
وي افزود: بر اساس مدارک تاريخي اين اثر مربوط به قبل از اسلام و جزيي از عبادتگاه زرتشتيان و متعلق به قلعه اي در بالاي تپه بوده است.
وي ادامه داد: در آن دوران خانه حاکم اقليد بالاي اين قلعه قرار داشته و در روزهاي عيد بويژه عيد نوروز اين حوضچه را پر از حنا مي کرده اند و دختر حاکم مقداري از حنا را بعنوان تبرک به مردم مي داده است .
مرتضوي اظهار داشت : در تعبيري ديگر ، با استناد به آثار دري که در بالاي آن تعبيه بوده و هم اکنون از بين رفته است ، از اين اثر بعنوان قبر ياد شده که نوشته هاي حک شده بر آن نيز مي تواند گواهي بر اين مدعا باشد.
وي بيان کرد: همچنين وجود استودانهايي مربوط به زرتشتيان در بالاي اين تپه نيز اين تعبير را تقويت مي کند.
وي معتقد است : بر اساس باورهاي زرتشتيان ، اين قوم مردگان خود را در بالاي تپه قرار مي دادند ، اگر کرکسها ابتدا چشم راست مرده را در مي آوردند ، اين فرد را داراي کردار نيک مي دانستند و جسد وي را به استودان منتقل مي کردند در غير اينصورت جسد در همان تپه باقي مي ماند.
وي گفت : حوضچه دختر گبر بدون هيچگونه حفاظي در برابر عوامل طبيعي رها شده و به مرور زمان نابود مي شود.
يکي از دوستداران ميراث فرهنگي در اين شهرستان گفت: آثار و يادمانهاي تاريخي سند هويتي ملي است که بايد بعنوان ميراثي ارزشمند براي آيندگان حفظ شود.
صمد پرهيزگار افزود: حوضچه دختر گبر اثر بي نظيري است که در ابتداي تپه سنگي قلات واقع شده و نياز به حفظ و نگهداري دارد.
وي ادامه داد: اين آثار تاريخي اگر در کشورهاي ديگر وجود داشت با دقت نظر بيشتري حفظ مي شد و از آنها در توسعه صنعت گردشگري بهره کافي مي بردند .
وي اضافه کرد: ميراث فرهنگي بايد با ايجاد حفاظ شيشه اي کتيبه روي اين سنگ را از آسيبهاي ناشي از عوامل طبيعي نجات دهد و با معرفي اين اثر گرد فراموشي را از چهره آن بزدايد.
يک محقق اقليد شناس نيز گفت: حوضچه دختر گبر که يکي از يادمانهاي دوره ساساني و مرتبط به استودانهاي بالاي تپه سنگي قلات است ، مورد بي مهري قرار گرفته است.
محمد علي تدين افزود: اين اثر تاريخي در باورها و اعتقادات مردم اين منطقه بسيار ارزشمند و مبارک است و برخي افراد اعتقادات خاصي به آن دارند.
وي بيان کرد: از مسوولان انتظار مي رود تا در حفظ و نگهداري اين بناها ياري رسان مسوولان شهرستان باشند تا اين يادمانهاي با ارزش که بيانگر هويت تاريخي منطقه است به آيندگان سپرده شود.
رييس شوراي اسلامي شهرستان اقليد گفت: حوضچه دختر گبر بدليل بي توجهي ميراث فرهنگي در معرض آسيبهاي جدي قرار گرفته و هشت سطر اول کتيبه آن شکسته شده است.
حميدرضا ثابت اقليدي اظهار داشت: حفاريهاي غير مجاز در اطراف اين اثر تاريخي نابودي آن را به دنبال دارد اما اين مهم به چشم ميراث فرهنگي نمي آيد.
وي ادامه داد: در نزديکي بسياري از آثار تاريخي از گذشته حفاريهاي غير مجازي انجام شده و آثار بدست آمده به خارج از کشور منتقل شده است.
وي اضافه کرد: يگان حفاظت ميراث فرهنگي دو نفر هستند که انصافا تلاش خود را مي کنند اما پوشش حفاظتي وسعت هفت هزار کيلومتري شهرستان با دو نيرو امکان پذير نيست.
فرماندار اقليد نيز معتقد است : سازمان ميراث فرهنگي آنچه که شايسته حفظ و نگهداري آثار تاريخي در اين شهرستان است را انجام نداده است.
سيروس پاک فطرت گفت: حوضچه دختر گبر در نزديکي مسجد جامع اقليد ، در مرکز شهر واقع شده اما درجهت معرفي اين اثر ارزشمند اطلاع رساني انجام نشده است.
وي افزود: مسير دسترسي به اين آثار نامناسب است و بايد در جهت مناسب سازي مسير اين دو اثر تاريخي و مهم تلاش شود.
وي خاطر نشان کرد: در شوراي اداري شهرستان به ادارات مختلف تذکر داده شده تا از حفاريهاي غير مجاز در نزديکي اين آثار خودداري کنند و دکل هاي غير مجاز نزديک آن را به مکان ديگري منتقل نمايند.
وي بيان داشت: ميراث فرهنگي مي تواند با ايجاد فضايي مناسب در نزديک اين اثر تاريخي در جهت حفظ ، نگهداري و در معرض ديد قرار دادن آن اثر گذار باشد.ک/4
551/680
يک محقق اقليد شناس مي گويد: حوضچه دختر گبر بخشي از شناسنامه و اقليد و سند هويتي آن محصوب مي شود که اين مهم گواهي بر قدمت تاريخي اين شهرستان دارد.
سيد جعفر مرتضوي گفت: اين اثر تاريخي در سال 1334 پيدا شده و در زمره آثار ملي به ثبت رسيده است ، اما همانند بسياري از آثار بدون توجه رها شده است.
وي افزود: بر اساس مدارک تاريخي اين اثر مربوط به قبل از اسلام و جزيي از عبادتگاه زرتشتيان و متعلق به قلعه اي در بالاي تپه بوده است.
وي ادامه داد: در آن دوران خانه حاکم اقليد بالاي اين قلعه قرار داشته و در روزهاي عيد بويژه عيد نوروز اين حوضچه را پر از حنا مي کرده اند و دختر حاکم مقداري از حنا را بعنوان تبرک به مردم مي داده است .
مرتضوي اظهار داشت : در تعبيري ديگر ، با استناد به آثار دري که در بالاي آن تعبيه بوده و هم اکنون از بين رفته است ، از اين اثر بعنوان قبر ياد شده که نوشته هاي حک شده بر آن نيز مي تواند گواهي بر اين مدعا باشد.
وي بيان کرد: همچنين وجود استودانهايي مربوط به زرتشتيان در بالاي اين تپه نيز اين تعبير را تقويت مي کند.
وي معتقد است : بر اساس باورهاي زرتشتيان ، اين قوم مردگان خود را در بالاي تپه قرار مي دادند ، اگر کرکسها ابتدا چشم راست مرده را در مي آوردند ، اين فرد را داراي کردار نيک مي دانستند و جسد وي را به استودان منتقل مي کردند در غير اينصورت جسد در همان تپه باقي مي ماند.
وي گفت : حوضچه دختر گبر بدون هيچگونه حفاظي در برابر عوامل طبيعي رها شده و به مرور زمان نابود مي شود.
يکي از دوستداران ميراث فرهنگي در اين شهرستان گفت: آثار و يادمانهاي تاريخي سند هويتي ملي است که بايد بعنوان ميراثي ارزشمند براي آيندگان حفظ شود.
صمد پرهيزگار افزود: حوضچه دختر گبر اثر بي نظيري است که در ابتداي تپه سنگي قلات واقع شده و نياز به حفظ و نگهداري دارد.
وي ادامه داد: اين آثار تاريخي اگر در کشورهاي ديگر وجود داشت با دقت نظر بيشتري حفظ مي شد و از آنها در توسعه صنعت گردشگري بهره کافي مي بردند .
وي اضافه کرد: ميراث فرهنگي بايد با ايجاد حفاظ شيشه اي کتيبه روي اين سنگ را از آسيبهاي ناشي از عوامل طبيعي نجات دهد و با معرفي اين اثر گرد فراموشي را از چهره آن بزدايد.
يک محقق اقليد شناس نيز گفت: حوضچه دختر گبر که يکي از يادمانهاي دوره ساساني و مرتبط به استودانهاي بالاي تپه سنگي قلات است ، مورد بي مهري قرار گرفته است.
محمد علي تدين افزود: اين اثر تاريخي در باورها و اعتقادات مردم اين منطقه بسيار ارزشمند و مبارک است و برخي افراد اعتقادات خاصي به آن دارند.
وي بيان کرد: از مسوولان انتظار مي رود تا در حفظ و نگهداري اين بناها ياري رسان مسوولان شهرستان باشند تا اين يادمانهاي با ارزش که بيانگر هويت تاريخي منطقه است به آيندگان سپرده شود.
رييس شوراي اسلامي شهرستان اقليد گفت: حوضچه دختر گبر بدليل بي توجهي ميراث فرهنگي در معرض آسيبهاي جدي قرار گرفته و هشت سطر اول کتيبه آن شکسته شده است.
حميدرضا ثابت اقليدي اظهار داشت: حفاريهاي غير مجاز در اطراف اين اثر تاريخي نابودي آن را به دنبال دارد اما اين مهم به چشم ميراث فرهنگي نمي آيد.
وي ادامه داد: در نزديکي بسياري از آثار تاريخي از گذشته حفاريهاي غير مجازي انجام شده و آثار بدست آمده به خارج از کشور منتقل شده است.
وي اضافه کرد: يگان حفاظت ميراث فرهنگي دو نفر هستند که انصافا تلاش خود را مي کنند اما پوشش حفاظتي وسعت هفت هزار کيلومتري شهرستان با دو نيرو امکان پذير نيست.
فرماندار اقليد نيز معتقد است : سازمان ميراث فرهنگي آنچه که شايسته حفظ و نگهداري آثار تاريخي در اين شهرستان است را انجام نداده است.
سيروس پاک فطرت گفت: حوضچه دختر گبر در نزديکي مسجد جامع اقليد ، در مرکز شهر واقع شده اما درجهت معرفي اين اثر ارزشمند اطلاع رساني انجام نشده است.
وي افزود: مسير دسترسي به اين آثار نامناسب است و بايد در جهت مناسب سازي مسير اين دو اثر تاريخي و مهم تلاش شود.
وي خاطر نشان کرد: در شوراي اداري شهرستان به ادارات مختلف تذکر داده شده تا از حفاريهاي غير مجاز در نزديکي اين آثار خودداري کنند و دکل هاي غير مجاز نزديک آن را به مکان ديگري منتقل نمايند.
وي بيان داشت: ميراث فرهنگي مي تواند با ايجاد فضايي مناسب در نزديک اين اثر تاريخي در جهت حفظ ، نگهداري و در معرض ديد قرار دادن آن اثر گذار باشد.ک/4
551/680
انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا) / کد خبر 886068
مسجد جامع اقلید
مسجد جامع اقلید بیانگر هویت فرهنگی و مذهبی فارس
اقلید در منابع تاریخی از آن به نام "کلیل" به معنی کلید یاد شده و در متون تاریخی به "کلید گشودن فارس" لقب گرفته است.
در شهرستان اقليد آثار و يادمانهايي از گذشته هاي دور بجاي مانده که بر ردي از تمدن ايران باستان تاکيد دارد و يادمانهاي ارزشمند اسلامي آن نشان از هويت فرهنگي و مذهبي اين شهر را با خود حفظ کرده است.
مسجد جامع اقليد يکي از مساجد قديمي ايران است که از گذشته هاي دور مکاني مقدس بوده و يکي از شاخصه هاي هويت مذهبي اين شهر محسوب مي شود.
اين مسجد علاوه بر عظمت معنوي ، با دو نهر جاري از دو چشمه متفاوت ، ابهت طبيعي ويژه را در برگرفته است.
مسجد جامع اقليد علاوه بر قدمت هزار ساله و معماري زيباي اسلامي ، يادمانهاي هنري و تاريخي ارزشمندي را در خود نگه داشته است.
کتيبه چوبي مسجد جامع اقليد که حکايت از تعمير و مرمت اين مسجد مسجد در سال 849 هجري قمري دارد و به گفته بزرگترهاي اقليدي پيش از اين در ديواره مسجد نصب بوده ، هم اکنون در سر در ورودي مسجد جاي گرفته است.
منبر زيبا ، بي نظير و منبت کاري شده مسجد که از چوب گردوي نفيس ساخته شده ، يادگاري از هنرمندان دوره صفويه در سال 1008 هجري قمري است که نه تنها به لحاظ هنري بلکه به لحاظ ميراثي و تاريخي بسيار ارزشمند است.
يک نويسنده و محقق اقليد شناس مي گويد: مسجد جامع اقليد که يکي از آثار بي نظير اسلامي در شهرستان اقليد است به لحاظ معنويت و تقدس ، اين مسجد يکي از دلايل مهم هويت مذهبي شهر محسوب مي شود.
به گفته محمد علي تدين، منبر مسجد جامع که به لحاظ هنري از ويژگيهاي خاصي برخوردار است يکي از ميراث با ارزش اقليد است که با ارتفاع دو متر و منبت کاريهاي بسيار نفيس بر روي چوب گردو ساخته شده است.
وي افزود: منبر مسجد جامع اثر بي بديل محمد بن عقيل اقليدي ، هنرمند تواناي اين خطه است که با توجه به ارزش هنري و تاريخي آن ، بايد اين اثر براي آيندگان حفظ و نگهداري شود .
وي بيان کرد: نمونه اين منبر در يکي از مسجدهاي اصفهان وجود دارد که بر اساس مدارک موجود سازنده اين دو منبر يک هنرمند است.
وي ادامه داد: همچنين کتيبه مسجد جامع اقليد يکي ديگر از آثار با ارزش فرهنگي است که در سر در بيروني مسجد نصب شده و هيچگونه حفاظي بر روي آن تعبيه نشده است.
وي اضافه کرد: اين آثار ارزشمند که مي توان گفت به حال خود رها شده اند ، جهت مانايي و پايداري براي گويايي هويت فرهنگي و مذهبي شهرستان به نگاه ويژه مسوولان نياز دارند.
يکي از دوستداران ميراث فرهنگي در اقليد گفت: علاوه بر قدمت مسجد جامع اقليد ، منبر ، کتيبه و سنگ هاي تاريخي موجود در مسجد از ارزش ميراثي بالايي برخوردار هستند.
بهمن شريف زاده افزود: منبر مسجد جامع در اثر بي توجهي و به هيچ انگاري در حال نابودي است ، بر روي چندين قسمت از اين منبرآثار سوختگي نمايان است.
وي بيان داشت : در تعميرات اخير مسجد از اين منبر بعنوان نردبان براي رنگ کردن سقفها استفاده شده که چند پله آن خراب شده و آثار رنگ بر روي آن مشاهده مي شود.
به گفته وي ، کتيبه ارزشمند مسجد ، در برابر نور آفتاب ، باران ، سرما و گرما بي رمق شده و نياز به حفاظت دارد.
وي ادامه داد: اگر اين کتيبه بايد در جاي کنوني ماندگار باشد بايد با حفاظي شيشه اي پوشيده شود تا بيش از اين از بين نرود در غير اينصورت بايد به جايي ديگر از مسجد منتقل شود.
وي اضافه کرد: چندين سنگ تاريخي در بدنه ديوارهاي ورودي مسجد تعبيه شده که بايد مورد توجه بيشتر قرار گيرد.
رييس شوراي اسلامي شهرستان اقليد معتقد است : متاسفانه در بخش حفاظت ، مرمت و نگهداري آثار تاريخي در اين شهرستان تلاشي نشده است.
حميد رضا ثابت اقليدي مي گويد: آثار تاريخي بيانگر هويت يک منطقه است ، اما بسياري از آثار در اين شهرستان هنوز شناسنامه فرهنگي ندارند و برخي آثار که ارزش ملي دارند به ثبت نرسيده اند.
وي برخي آثار را فراموش شده عنوان مي کند و مسجد جامع را يکي از اين آثار مي داند و خواستار توجه ويژه مسوولان ميراث فرهنگي به اين مهم است.
امام جمعه اقليد مسجد هزار ساله جامع اقليد را مايه برکت معنوي و مذهبي شهرستان قلمداد مي کند و مي گويد: اين مسجد نشانه مذهبي بودن اين شهرستان از گذشته هاي دور است.
حجت الاسلام شيخ محمد صادق طالبي ، وجود دو نهر آب در اين مسجد ، وجود آثار بي نظير کتيبه ، منبر و سنگ قبرهاي تاريخي در آن را يکي از توانمنديهاي مسجد جامع به عنوان جاذبه گردشگري مذهبي عنوان مي کند.
نماينده ميراث فرهنگي مي گويد: حدود يکصد اثر تاريخي در شهرستان اقليد شناسايي شده که تاکنون 45 اثر به ثبت رسيده است .
محمد رضا قلندري گفت: سازمان ميراث فرهنگي در تلاش است تا آثار ديگري از اين شهرستان را در زمره آثار ملي ثبت شده معرفي کند.
وي اظهار مي دارد : سازمان مرکزي ميراث فرهنگي نمايندگان اين سازمان در شهرستانها را از هرگونه اظهار نظري در مورد آثار و بناها ي تاريخي منع کرده است و اجازه هيچگونه مصاحبه اي را ندارند.ک/4
اقلید در منابع تاریخی از آن به نام "کلیل" به معنی کلید یاد شده و در متون تاریخی به "کلید گشودن فارس" لقب گرفته است.
در شهرستان اقليد آثار و يادمانهايي از گذشته هاي دور بجاي مانده که بر ردي از تمدن ايران باستان تاکيد دارد و يادمانهاي ارزشمند اسلامي آن نشان از هويت فرهنگي و مذهبي اين شهر را با خود حفظ کرده است.
مسجد جامع اقليد يکي از مساجد قديمي ايران است که از گذشته هاي دور مکاني مقدس بوده و يکي از شاخصه هاي هويت مذهبي اين شهر محسوب مي شود.
اين مسجد علاوه بر عظمت معنوي ، با دو نهر جاري از دو چشمه متفاوت ، ابهت طبيعي ويژه را در برگرفته است.
مسجد جامع اقليد علاوه بر قدمت هزار ساله و معماري زيباي اسلامي ، يادمانهاي هنري و تاريخي ارزشمندي را در خود نگه داشته است.
کتيبه چوبي مسجد جامع اقليد که حکايت از تعمير و مرمت اين مسجد مسجد در سال 849 هجري قمري دارد و به گفته بزرگترهاي اقليدي پيش از اين در ديواره مسجد نصب بوده ، هم اکنون در سر در ورودي مسجد جاي گرفته است.
منبر زيبا ، بي نظير و منبت کاري شده مسجد که از چوب گردوي نفيس ساخته شده ، يادگاري از هنرمندان دوره صفويه در سال 1008 هجري قمري است که نه تنها به لحاظ هنري بلکه به لحاظ ميراثي و تاريخي بسيار ارزشمند است.
يک نويسنده و محقق اقليد شناس مي گويد: مسجد جامع اقليد که يکي از آثار بي نظير اسلامي در شهرستان اقليد است به لحاظ معنويت و تقدس ، اين مسجد يکي از دلايل مهم هويت مذهبي شهر محسوب مي شود.
به گفته محمد علي تدين، منبر مسجد جامع که به لحاظ هنري از ويژگيهاي خاصي برخوردار است يکي از ميراث با ارزش اقليد است که با ارتفاع دو متر و منبت کاريهاي بسيار نفيس بر روي چوب گردو ساخته شده است.
وي افزود: منبر مسجد جامع اثر بي بديل محمد بن عقيل اقليدي ، هنرمند تواناي اين خطه است که با توجه به ارزش هنري و تاريخي آن ، بايد اين اثر براي آيندگان حفظ و نگهداري شود .
وي بيان کرد: نمونه اين منبر در يکي از مسجدهاي اصفهان وجود دارد که بر اساس مدارک موجود سازنده اين دو منبر يک هنرمند است.
وي ادامه داد: همچنين کتيبه مسجد جامع اقليد يکي ديگر از آثار با ارزش فرهنگي است که در سر در بيروني مسجد نصب شده و هيچگونه حفاظي بر روي آن تعبيه نشده است.
وي اضافه کرد: اين آثار ارزشمند که مي توان گفت به حال خود رها شده اند ، جهت مانايي و پايداري براي گويايي هويت فرهنگي و مذهبي شهرستان به نگاه ويژه مسوولان نياز دارند.
يکي از دوستداران ميراث فرهنگي در اقليد گفت: علاوه بر قدمت مسجد جامع اقليد ، منبر ، کتيبه و سنگ هاي تاريخي موجود در مسجد از ارزش ميراثي بالايي برخوردار هستند.
بهمن شريف زاده افزود: منبر مسجد جامع در اثر بي توجهي و به هيچ انگاري در حال نابودي است ، بر روي چندين قسمت از اين منبرآثار سوختگي نمايان است.
وي بيان داشت : در تعميرات اخير مسجد از اين منبر بعنوان نردبان براي رنگ کردن سقفها استفاده شده که چند پله آن خراب شده و آثار رنگ بر روي آن مشاهده مي شود.
به گفته وي ، کتيبه ارزشمند مسجد ، در برابر نور آفتاب ، باران ، سرما و گرما بي رمق شده و نياز به حفاظت دارد.
وي ادامه داد: اگر اين کتيبه بايد در جاي کنوني ماندگار باشد بايد با حفاظي شيشه اي پوشيده شود تا بيش از اين از بين نرود در غير اينصورت بايد به جايي ديگر از مسجد منتقل شود.
وي اضافه کرد: چندين سنگ تاريخي در بدنه ديوارهاي ورودي مسجد تعبيه شده که بايد مورد توجه بيشتر قرار گيرد.
رييس شوراي اسلامي شهرستان اقليد معتقد است : متاسفانه در بخش حفاظت ، مرمت و نگهداري آثار تاريخي در اين شهرستان تلاشي نشده است.
حميد رضا ثابت اقليدي مي گويد: آثار تاريخي بيانگر هويت يک منطقه است ، اما بسياري از آثار در اين شهرستان هنوز شناسنامه فرهنگي ندارند و برخي آثار که ارزش ملي دارند به ثبت نرسيده اند.
وي برخي آثار را فراموش شده عنوان مي کند و مسجد جامع را يکي از اين آثار مي داند و خواستار توجه ويژه مسوولان ميراث فرهنگي به اين مهم است.
امام جمعه اقليد مسجد هزار ساله جامع اقليد را مايه برکت معنوي و مذهبي شهرستان قلمداد مي کند و مي گويد: اين مسجد نشانه مذهبي بودن اين شهرستان از گذشته هاي دور است.
حجت الاسلام شيخ محمد صادق طالبي ، وجود دو نهر آب در اين مسجد ، وجود آثار بي نظير کتيبه ، منبر و سنگ قبرهاي تاريخي در آن را يکي از توانمنديهاي مسجد جامع به عنوان جاذبه گردشگري مذهبي عنوان مي کند.
نماينده ميراث فرهنگي مي گويد: حدود يکصد اثر تاريخي در شهرستان اقليد شناسايي شده که تاکنون 45 اثر به ثبت رسيده است .
محمد رضا قلندري گفت: سازمان ميراث فرهنگي در تلاش است تا آثار ديگري از اين شهرستان را در زمره آثار ملي ثبت شده معرفي کند.
وي اظهار مي دارد : سازمان مرکزي ميراث فرهنگي نمايندگان اين سازمان در شهرستانها را از هرگونه اظهار نظري در مورد آثار و بناها ي تاريخي منع کرده است و اجازه هيچگونه مصاحبه اي را ندارند.ک/4
551/680
انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا) / کد خبر 879203
معرفی اقلید
اِقْليد، شهرستان و شهري در استان فارس.
نام‌گذاري: اقليد معرب كليد و به معناي آن است و بر اين ناحيه بدان جهت اطلاق شده است كه آن بلوك را كليد گشودن فارس دانسته‌اند؛ هر كه آن را فتح نمود، گويا فارس را فتح نموده است (فسايى، 1/113)،
ادامه
نام‌گذاري: اقليد معرب كليد و به معناي آن است و بر اين ناحيه بدان جهت اطلاق شده است كه آن بلوك را كليد گشودن فارس دانسته‌اند؛ هر كه آن را فتح نمود، گويا فارس را فتح نموده است (فسايى، 1/113)،
ادامه
کلید فارس ( اقلید )
به نام خدا
وبلاگ کلید فارس برای معرفی اماکن دیدنی شهرستان اقلید ایجاد شده است و نگاهی ویژه به آبشار و منطقه گردشگری تنگ براق دارد .
به امید آنکه منطقه گردشگری تنگ براق ، که هم شامل آبشار می باشد و هم روستای زیبای تنگ براق هر چه بیشتر و بهتر شناسانده شود . آبشار تنگ براق و روستای زیبای تنگ براق ، به دلیل استقرار در ناحیه کوهستانی ، چشم اندازهای بسیار زیبایی دارد . مزارع سرسبز پیرامون روستا ، جنگل ها و باغ های وسیع به ویژه در فصل های بهار و تابستان فضای دل نشینی برای گردشگران پدید می آورند . همچنین به دلیل داشتن آثار باستانی مربوط به دوران ساسانی این منطقه اهمیت ویژه ای دارد . در زیر منابعی جهت معرفی بیشتر این منطقه معرفی می گردد .
1- اقلید در دائره المعارف بزرگ اسلامی :
2- اقلید پرتال :
3- خليج فارس :
اشتراک در:
پست‌ها (Atom)